Wednesday, July 21, 2010

အ (ဆ၊ ဇ၊ စ်၊ ည) -အဆင္းတန္းဆာ မွ အဥၥလီ ၅-သြယ္

အဆင္းတန္းဆာ၊ ဆင္ရာအျပား၊ ၁၄-ပါး၊ က်မ္းမ်ားမည္သို႔မိန္႔သနည္း? ။ ။
စိႏၲေက်ာ္သူ ဦးၾသေရး ၾသ၀ါဒထူးပ်ိဳ႕၌ ဤသို႔မိန္႔၏။
တစ္ဆယ့္ေလးျဖာ၊ ဆင္းတန္းဆာကား
(၁) ရာဇာဘုန္းရွိ၊ ျပည္လံုးမိကို၊ နီတိက်မ္းလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၂) ဂုဏ္အင္အထူး၊ ေက်းဇူးရွိသူ၊ ထိုထိုလူကို၊ မျမဴေဒါသ၊ မာန္မထဘဲ၊ ႏွိမ့္ခ်ျခင္းလွ်င္၊ တန္ဆာဆင္၏၊
(၃) ႐ုပ္သြင္ပ်ိဳထြား၊ မိန္းမအားမူ၊ တည္ျငားေစာင့္ေရွာက္၊ ယြင္းမေဖါက္ဘဲ၊ ရွက္ေၾကာက္ျခင္းလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၄) လင္ႏွင့္မယား၊ သူတို႔အားမူ၊ မုန္းထားမလို၊ ခ်စ္ၾကည္ညိဳ၍၊ လူဗိုလ္တကာ၊ ႐ိုေသရာသည္၊ သစၥာခိုင္က်ည္၊ တည္ၾကည္ျခင္းလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၅) ၀န္းက်င္သာက်ယ္၊ အိမ္မွာ၀ယ္ကား၊ သူငယ္သာလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၆) က်ယ္ျမင္ႏွံ႔သိ၊ ပညာရွိမူ၊ က၀ိပ်ဴငွာ၊ ဆန္းဂါထာႏွင့္၊ ကဗ်ာသံခ်ိဳ၊ ဖြဲ႕ဆိုျခင္းလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၇) ႏႈတ္မဂၤလာ၊ စကားမွာကား၊ အသာအခ်ိဳ၊ သူနာလိုေအာင္၊ မိန္႔ဆိုျခင္းလွ်င္၊ တန္ဆာဆင္၏၊
(၈) သန္႔စင္ၾကည္ျဖဴ၊ ကိုယ္ကိုမူကား၊ ဆန္ျမဴျခမ္းမွ်၊ ေဒါသမသင့္၊ အက်င့္သီတင္း၊ ေကာင္းျခင္း
သည္လွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၉) ယြယ္အင္လြန္သူ၊ မိန္းမမူကား၊ မူယူဆိတ္ၿငိမ္၊ ေမြ႕သိမ္ျခင္းလွ်င္၊ တန္ဆာဆင္၏၊
(၁၀) ေပ်ာ္ရႊင္စလို၊ ႏွလံုးကိုမူ၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ၊ မေကာင္းမႈဟု၊ ႏွစ္ခုေရာရာ၊ အာသာစံုမက္၊ ႏွစ္သက္မူးေမာ္၊ ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္းလွ်င္၊ တန္ဆာဆင္၏၊
(၁၁) ကိုယ္အင္မခ်ိဳ႕၊ ရဟန္းတို႔မူ၊ ေနာင္ဖို႔ရြယ္ရည္း၊ သည္းညည္းခံခ်ဳပ္၊ ၾကည္ဖြယ္လုပ္သား၊ သာ႐ုပၸလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၁၂) အားအင္ထက္ျမန္၊ စြမ္းသန္သသူ၊ ထိုထိုလူကို၊ မယူရန္တံု႔၊ မလႈံ႔ရန္ကင္း၊ သည္းခံျခင္းႏွင့္၊ မပ်င္းႀကိဳးကုတ္၊ အားစုတ္စုတ္တိ၊ တုပ္၀ပ္ျခင္းလွ်င္၊ တန္းဆာဆင္၏၊
(၁၃) လူတြင္အိမ္ယာ၊ ေထာင္သူမွာကား၊ ဥစၥာ ေရႊေငြ၊ ဆန္ေရ စပါး၊ ကြၽဲႏြားကြၽန္ေက်း၊ သားေျမးကုံလံု၊ျပည့္စံုျခင္းလွ်င္၊တန္းဆာဆင္၏၊
(၁၄) က်ယ္ျမင္ပညာ၊ သူေကာင္းမွာကား၊ ပါယ္ရြာေၾကာက္ရွက္၊ ရမၼက္ဆြံ႕ရွား၊ စကားမယြင္း၊ မွန္ျခင္းသည္လွ်င္၊ တန္းဆာဆင္သည္ ... လူတြင္ နိမ့္ျမင့္ သို႔မွတင့္။

အဆင္းလွရာ၊ ေၾကာင္း ၃-ျဖာ၊ ေလာင္းလ်ာအသို႔ က်င့္သနည္း။ ။ အေလာင္းေတာ္ျမတ္ ေတမိယဇာတ္၌ က်င့္ပံုကား -
(၁) အတီတံ နာႏုေသာစာမိ - လြန္ၿပီးအမႈ ဒုစ႐ိုက္စု ကိုလည္း မေတြးေတာမစိုးရိမ္၊
(၂) နာႏုေသာစာမိ နာဂတံ - ေနာင္ခါစား၀တ္ေနေရးကိုလည္း မေတြးဆ မပူပန္၊
(၃) ပစၥဳပၸေႏၷန ယာေပမိ - မ်က္ေမွာက္က်ပန္းျဖင့္သာ မေကာင္းမႈေရွာင္လႊဲကာ ခ်မ္းသာစြာေရာင့္ရဲခဲ့၏၊ ေတန ၀ေဏၰာ ပသိဒတိ - ဒါေၾကာင့္ ငါ့႐ုပ္ဆင္း၀ါ လြန္စြာ ၾကည္လင္လွပ၏။

အေဆာင္ရမိဖုရား ၄-ပါး။ ။ ျမန္မာဘုရင္မ်ား၏ မိဖုရားမ်ိဳးရွစ္ပါးထဲတြင္ အေဆာင္ပိုင္ရေသာမိဖုရားမ်ားမွာ
(၁) ေျမာက္ေဆာင္ေတာ္မိဖုရား၊
(၂) ေတာင္ေဆာင္ေတာ္မိဖုရား၊
(၃) ေျမာက္ ေရႊေရးေဆာင္ေတာ္မိဖုရား၊
(၄) ေတာင္ ေရႊေရးေဆာင္ေတာ္ မိဖုရား။

အဇၩာသယႀကီး ၆-ပါး။ ။ ဘုရားေလာင္းတို႔ အလိုေတာ္ျမတ္ႀကီး ၆-ပါး၊ ဤ ၆-ပါးႏွင့္ျပည့္စံုမွ ဘုရားအျဖစ္ကို ရယူႏိုင္သည္၊ စရိယာပိဋက အ႒ကထာ ၈၂၈-၌အက်ယ္႐ႈ။
(၁) ေနကၡမဇၩာသယ - ေတာထြက္လိုျခင္း၊
(၂) ပ၀ိေ၀ကဇၩာသယ - အေဖၚမမွီး တစ္ေယာက္တည္းသာ ဆိတ္ၿငိမ္ရာ၌ေနလိုျခင္း၊
(၃) အေလာဘဇၩာသယ- ေလာဘမရွိျခင္းကိုလိုျခင္း၊
(၄) အေဒါသဇၩာသယ - ေဒါသမရွိျခင္းကိုလိုျခင္း၊
(၅) အေမာဟဇၩသယ -ေမာဟမရွိျခင္းကို လိုျခင္း၊
(၆) နိႆရဏဇၩာသယ - ဘံုသံုးပါးမွ လြတ္ကင္းလိုျခင္း။

အဇိဏၰ ေလမ်ိဳး ၁၂-ပါး။ ။ ၀မ္းကိုဒုကၡေပးတတ္ေသာေလမ်ား၊
၎င္းအေျဖ (ေလမ်ိဳး ၈၀ « ခ» ပိုဒ္)၌ ႐ႈပါေလ။

အဥၥလီ ၅-သြယ္၊ သိမွတ္ဖြယ္၊ က်မ္း၀ယ္မည္သို႔ရွိသနည္း?။ ။ ၀ိနည္းပိဋကေတာ္ ပရိ၀ါက်မ္းျမတ္၌ ဤသို႔လာရွိ၏၊
(၁) ဖ်င္ ပုဆိုး တဘက္ ပ၀ါကို လက္ကန္ေတာ့တင္ျခင္း၊
(၂) လက္အုပ္ခ်ီမိုးျခင္း ရွိခိုးျခင္း၊
(၃) လက္ဖ၀ါး ႏွစ္ဘက္တို႔ျဖင့္ ႀကီးျမတ္သူ၏ေျခကိုကိုင္တြယ္ျခင္း၊
(၄)ခ်စ္ခင္ေသာ ေမတၱာ ေရွ႕သြားရွိျခင္း၊
(၅) ႐ိုေသေလးျမတ္ေသာ စိတ္ထားရွိျခင္း။

No comments:

Post a Comment